Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Gürültü Kontrolü CEV463224200
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Çevre Mühendisliği Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimÇevre Mühendisliği Bölümü
Dersin KoordinatörüYaşar AVŞAR
Dersi Veren(ler)Yaşar AVŞAR
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıSesin temel akustik özelliklerinin yanı sıra titreşim ve gürültü ile ilgili temel kavramların verilmesi, sahada gürültü ölçümü yapılması ve gürültü kontrolü konusunda teorik ve pratik bilimsel verileri mevcut mevzuata göre öğrencilere aktarım amaçlamaktadır.
Dersin İçeriğiAkustik temel bilgileri: Temel ses parametreleri, Sesin oluşumu, kaynakları, yayılması, yansıması, yutulması, ses düzeyi, Sesin frekans özelliklerinin incelenmesi (oktav bant analizleri), Sesin kaynak türlerine göre yayılımı, Ses düzeyinin tanımı, Seslerin toplanması ve çıkarılmasında matematiksel işlemler, Sesin ağırlık şebekelerinin tanıtılması (A, B, C ağırlıklar), Titreşim, titreşim oluşumu ve genel titreşim parametreleri, Titreşim kaynakları ve özellikleri, Titreşim ölçümleri, frekans analizleri ve örnek uygulamalar, Titreşim ölçümünde kullanılan ekipmanlar ve kalibrasyonları,. Titreşimin insanlar ve yapılar üzerindeki olumsuz etkileri (genel), TS ISO 4866: Mekanik Titreşim ve Şok- Binaların Titreşim-Titreşimin Ölçülmesi ve Binalara Etkilerinin Değerlendirilmesi konulu standardı ile TS 10354:Madencilik-Hava Şoku ve Yer Titreşim Ölçümü Standardının açıklanması, Gürültünün tarifi ve gürültünün insan üzerindeki fiziksel ve psikolojik etkileri, işitme odyolojisi, Çevre gürültüsü kavramı, tanımı ve konuyla ilgili mevzuatların incelenmesi, Gürültü ölçümü ve konuyla ilgili standartların incelenmesi TS 9315, ISO 1996-1 ve 2, TS ISO 9613-1 ve 2, TS 9798 (ISO 1996-2), TS 13474, Gürültü ölçüm cihazlarının tanıtılması, kalibrasyon cihazlarının tanıtılması, Alan ölçümleri: bina içi ve bina dışı gürültü ölçümlerinin gerçekleştirilmesi, ölçüm sonuçlarının incelenmesi ve analizi, belirsizlik hesaplarının yapılması, raporlanması ve ilgili mevzuatlara göre değerlendirilmesi, Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • F.N & E Spon, Noise Control in Industry, Mc Graw Hill
  • P N. Cheremisinoff, R A. Young, Pollution Engineering Practice Handbook, Ann Arbor Science
  • Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve yönetimi Yönetmeliği
  • Standartlar TS 9315, ISO 1996-1 ve 2, TS ISO 9613-1 ve 2, TS 13474
  • Yayımlanmamış ders notları
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Gürültü, titreşim, işitme sağlığı ve gürültü azaltma ve yalıtımı konularında bilgiler kazanır,
  2. Yürürlükteki yönetmeliklere uygun biçimde gürültü değerlerinin belirlenmesi, yorumlanması ve raporlanması becerileri kazanır,
  3. Gürültü ölçüm teknikleri öğrenilir,
  4. Örnek vakalar üzerinde mühendislik yaklaşımlarının geliştirilerek değerlendirme yapabilme becerisi kazanılır,
  5. Gürültü ölçümlerinde (kapalı ve açık alanlar) gerekli standartların kullanımının sağlanarak ölçüm teknikleri öğrenilir ve gürültü ile ilgili şikayetleri değerlendirme, denetim ve idari yaptırım uygulama konusunda tecrübe kazanılır.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Temel ses parametreleri (dalga boyu, frekans, periyot, genlik, yayılma hızı, ses gücü, ses basıncı, karesel ortalama ya da rms değeri vb.) İlgili Kaynak
2Sesin oluşumu, kaynakları, yayılması, yansıması, yutulması, ses düzeyi İlgili Kaynak
3Sesin kaynak türlerine göre yayılımı esnasında ses basınç düzeyindeki azalımlar ve konuyla ilgili, uygulamalar (uzaklık azaltımı, havanın yutuculuğu, meteorolojik faktörler) İlgili Kaynak
4Seslerin toplanması ve çıkarılmasında matematiksel işlemler, uygulamalar İlgili Kaynak
5Gürültünün tarifi ve gürültünün insan üzerindeki fiziksel ve psikolojik etkileri, işitme odyolojisi ve algılama (kulak ve işitme aralığı, ses yüksekliği kavramı, maskeleme olayı) İlgili Kaynak
6Çevre gürültüsü kavramı, tanımı, örnek çalışmalar ve konuyla ilgili mevzuatların incelenmesi İlgili Kaynak
7Gürültü ölçümü ve konuyla ilgili standartların incelenmesi TS 9315, ISO 1996-1 ve 2, TS ISO 9613-1 ve 2, TS 13474 İlgili Kaynak
8Ara Sınav 1
9Gürültünün spektral çözümlemesi: arı ses, periyodik ve karmaşık sesler, frekans analizi, bant geçirim filtreleri, frekans çözümleyicileri, oktav ve 1/3 oktav bantlarda frekans analizleri ve örnek uygulamalar. Gürültünün zamansal değişimi ve istatistiksel analizler, gürültüye maruziyet ve bu konularda örnek uygulamalarİlgili Kaynak
10Titreşim, titreşim oluşumu ve genel titreşim parametreleri, Titreşim kaynakları ve özellikleri, Titreşim ölçümleri, frekans analizleri ve örnek uygulamalar, Titreşim ölçümünde kullanılan ekipmanlar ve kalibrasyonları,. Titreşimin insanlar ve yapılar üzerindeki olumsuz etkileri (genel), TS ISO 4866: Mekanik Titreşim ve Şok- Binaların Titreşim-Titreşimin Ölçülmesi ve Binalara Etkilerinin Değerlendirilmesi konulu standardı ile TS 10354:Madencilik-Hava Şoku ve Yer Titreşim Ölçümü Standardının açıklaİlgili Kaynak
11Ölçümlerde kullanılan ağırlık şebekeleri (A, B ve C ağırlıklar, eş yükseklik eğrileri, frekans ağırlıklanma biçimleri ve örnek uygulamalarİlgili Kaynak
12Gürültü göstergeleri: Eşdeğer ses düzeyi, Gündüz - Akşam - Gece Ses Düzeyleri ve Ses etkilenim Düzeyi aralarındaki ilişkiler ve örnek uygulamalar. Titreşimkşam - Gece Ses Düzeyleri ve Ses etkilenim Düzeyi aralarındaki ilişkiler ve örnek uygulamalar.İlgili Kaynak
13Alan ölçümleri: bina içi ve bina dışı gürültü ölçümlerinin gerçekleştirilmesi, ölçüm sonuçlarının incelenmesi, analizi, belirsizlik hesaplarının yapılması, raporlanması ve ilgili mevzuatlara göre değerlendirilmesi, Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrol İlgili Kaynak
14Gürültü kontrolü: Kaynakta, ortamda ve alıcıda kontrolİlgili Kaynak
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması10
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev430
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması12
Sınıf Dışı Ders Çalışması133
Derse Özgü Staj
Ödev42
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok